Alzheimer bir demans türüdür. Hayatımız boyunca çarpmalar veya travmalar sonucunda beyin hücrelerinde bazı kayıplar yaşanır. Bu kayıpların fazla olması durumunda beyin büzüşür ve küçülür. Bunun sonucunda kişinin bilişsel fonksiyonları azalır. Küçük küçük unutkanlıklar olarak başlayan Alzheimer beyin hücrelerinin ölümünün çoğalmasıyla artık kişiyi hayatını idame ettiremeyecek duruma getirir.
Zaman içerisinde duygu ve düşüncelerini kontrol edemeyen Alzheimer hastası ilerleyen zamanlarda artık kendini dahi unutacak düzeye gelecektir. Hastalık bu seviyeye ulaştığında kişi artık bir yardımcıya ihtiyaç duyacaktır.
İleri düzey bir Alzheimer hastasının bilincinin olmaması günlük hayatta çok fazla zorluğa sebep olacaktır. Basit bir örnekle açıklayacak olursak, sağlık raporu almak isteyen bilinci kapalı, yatağa bağımlı bir Alzheimer hastası hastaneye gidemediği sürece raporu alamayacaktır. Bu ve bunun gibi durumlar için kanunda bazı düzenlemeler yapılmış, yapılmaya da devam etmektedir.
Alzheimer hastalığı ilk öğrenildiğinde ve tanı konulduğunda hasta düşkün duruma gelmeden bir sağlık raporu çıkarılıp vasi tayin edilebilir. Vasi tayini hastayı korumak ve haklarını saklamak için önemlidir. Vasi tayini, kişinin akıl sağlığının zayıf olduğu durumlarda, zihinsel engel durumunda veya kişinin uyarıcı madde bağımlılığı vb. durumlarda yapılabilir.
Vasi tayini için öncelikle mahkemeye başvurulur. Mahkemeye başvurulmadan önce kısıtlama kararı alınmalı yani kişinin akli melekesi belgelenmelidir. Bu tam teşekküllü bir kamu hastanesinden rapor alınarak yapılabilir.
Heyet raporu (Sağlık Raporu) alan hasta yakını vasilik davası için Adliyelerde sulh hukuk mahkemelerine başvurabilirler. Vasilik davaları ile Ahkam-ı Şahsiye (Şahsın Hukuku) mahkemeleri ilgilenir.
Vasi davası için bir avukat bulunması zorunlu değildir. Adliyeye giderek durumun açıklaması durumunda baro yardımcı olacaktır. Başvuru dilekçe ve Alzheimer hastasının sağlık raporu ile yapılır ve hasta yakınına bir dosya numarası verilir. Bundan sonraki işlemler dosya numarasından takip edilir.
Vasi atanacak kişinin ergin olması ve başka bir vasilik görevinin olmaması gerekir.
Vasi, tayin edildikten sonra artık hastanın haklarını korumakla yükümlü olur. Hastanın bütün kayıtlı kayıtsız mal varlığını ve aylık faturalarını vb. giderlerini mahkemeye bildirmek durumundadır. Hastanın mal varlığını koruma amacıyla vasi, hasta için yapılan bütün harcamaları belgelerle mahkemeye bildirmelidir. Böylelikle hasta için yaptığı harcamaların ödemesini vasi hesabından alabilir.
Bu kanun hastanın haklarını korumak içindir.