CPAP, uyku apnesi gibi solunum rahatsızlıkları bulunan kişilerde hava yolunun açık tutularak, hastanın rahat uyumasını sağlayan tıbbi bir cihazdır. CPAP cihazı gece boyunca hastanın hava yolunun açık kalmasını sağlar. Doktorun önerdiği basınç değerine sahip olan cihaz, uyku esnasında havayı maske yardımıyla hastanın solunum yoluna iletilir.
BPAP cihazları da CPAP cihazları gibi solunum yolu rahatsızlıklarında kullanılır. CPAP ve BPAP cihazları temelde aynı prensiple çalışır ancak tedavi aşamalarında hastaya küçük farklılıklar sunmaktadır. CPAP cihazında hasta için uygun hava basıncı belirlendikten sonra cihaz bu basıncı sabit şekilde hastaya iletir. BPAP cihazı ise hava basıncını hastanın nefes alıp vermesine göre ayarlar. CPAP cihazlarına göre daha düşük basınçta hava akışı sağladığı için hastanın nefes alıp vermesini kolaylaştırır. Bahsedilen özellik sayesinde cihazı kullanan hastalar daha kaliteli bir şekilde uyurlar. Ayrıca BPAP cihazı sadece uyku apnesi rahatsızlığında değil aynı zamanda KOAH, solunum yetmezliği, astım gibi rahatsızlıkların tedavisinde de kullanılır.
Cpap ve Bpap Cihazları Kullanılırken Nelere Dikkat Edilir?
CPAP ve BPAP cihazlarının kullanım ömrünü uzatmak için gerekli temizlik ve bakımlarının yapılması gerekmektedir. Bu bakımların başında filtrelerin temizliği gelmektedir. Filtrelerin ömürleri kullanım durumuna bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bununla birlikte cihazda kullanılacak filtreler tek kullanımlık ve uzun süreli olarak 2’ye ayrılır. Tek kullanımlık filtrelerin ayda bir, diğerlerinin ise 3 ila 6 ay arasında değişmesi önerilmektedir.
Filtre temizliği aslında cihazın bakımında en önemli konu denilebilir. Filtreler belirlenen süre içerisinde değiştirilmezse cihazın kullanım ömrü kısalabilir.
Bir diğer önemli husus nemlendiricilerin temizliğidir. Nemlendirici haznesine mutlaka kaynatılmış veya bekletilmiş su konulmalıdır. Çünkü şebeke suları hazne içinde kireçlenmeye yol açabilmektedir. Nemlendiricideki suyun her kullanımdan sonra değiştirilmesi hastanın hijyeni açısından gereklidir.
Bu tip cihazlar nemlendiricisiz çalıştırılmamalıdır. Susuz çalıştırıldığında hastada; boğaz kuruluğu veya üst yolunum yollarında tahriş gibi rahatsızlıklar olabilir.
Cihaz kullanırken, cihazın konumu da yine önemli bir konudur. Cihaz düz bir tabana, yere paralel olarak konumlandırılmalıdır. Soba veya kalorifer gibi ısıtıcılardan uzak durulmalıdır.
Cihaz hastaya iletilecek havayı iç ortamdan aldığı için ortam sürekli havalandırılmalıdır. Örneğin klima ortamdaki nem oranını düşüreceği için nemlendiricideki suyu kısa sürede bitirecektir. Klima kuru hava verir, nemlendirici havayı nemlendirmek için daha fazla çalışacaktır.
Cihaz, doktorun raporda yazdığı değerlerde çalıştırılmalıdır. Raporda yazan değerler tekniker tarafından ayarlanır ve her bakımda yine tekniker tarafından kontrol edilir. Değerler hasta tarafından kesinlikle değiştirilmemelidir. Değerde herhangi bir oynama durumunda kişinin apne derecesi de yükselecektir. Bu durumda cihaz faydadan çok zarar sağlayacaktır.
Cihazın düzenli olarak değiştirilmesi gereken aparatları mutlaka kontrol edilmelidir. Örneğin filtreleri ayda bir, solunum hortumu 3 ayda bir, maske de senede 1 değiştirilmelidir. Bunlar ürünlerin kullanımına bağlı ortalama sürelerdir.
Cihazın temizliği ve bakımlı düzenli olarak yapılırsa, tedavi daha hızlı sonuç verecektir.