Kabızlık vücutta kalın bağırsakta feçesin (dışkı) katılaşmasıyla oluşan ağrılı bir hastalıktır. Kabızlık birçok nedenlerle oluşan ciddi rahatsızlıktır. Kabızlık uzun süre yatağa bağımlı yaşayan hastalarda oluşabilir. Bu tip hastalar büyük risk altındadır. Genelde bağırsak ve batın ameliyatlarda anti-laksatif ilaçlarla bağırsak hareketleri yavaşlatılır.
Bu tip ilaçların yan etkileri kabızlığa neden olabilecek türdedir. Özellikle morfin ve türevi, sedatif ilaçlar kabızlık yaparlar. Kabızlığın oluşma nedenlerinden biride hareketsiz bir yaşamdır. Hareketsiz kalınarak bağırsağın peristaltik hareketlerini azaltır ve feçesin kurumasını ve bağırsak içinde ilerlemesini zorlaştırır. Kabızlık karın ağrısı ve karın şişliği ile psikolojik olarak sosyal hayatı da etkiler. Kabızlık feçesin bağırsaklarda sıkışması olarak da tanımlanabilir. Kabızlık şikayeti ufak çocuklarda çok kuru gıdaların kullanılmasından, erişkinlerin lifsiz gıdalar az su tüketilmesinden oluşabilir. Meyve ve sebze gibi sıvı değerleri yüksek kullanılabilir.
Lif
Bu gıdalar su ve sıvıları içinde biriktirirler ve feçesinde içinde çözünmesiyle kabız olmadan veya devamlı kabızlık şikayeti bulunan hastalar için önemli bir besin ihtiyacı olarak kullanılabilir.
Meyve ve Sebze
Kabızlık şikayetinde en büyük nedenler sulu gıdaların azaltılmasıyla feçesin suyunun azalması ve sıkışması ile kabızlığa neden olur. Kabızlıkta kullanılabilecek en iyi yiyecekler olarak bol sıvılı meyve ve sebzeler kullanılabilir.
Psikoloji
Hastalığın verdiği huzursuzluk ile anksiyete durumu oluşur. Hastada diğer insanlardan utanma oluşabileceği için içe kapanma gözlenir. Kilo ile ilgili sıkıntıları olan insanlar kabız olduğunda kilo alma gözlenebilir, bu insan ruhuna zararı olan bir durumdur. Kabız durumu olan hastalar ilk olarak laksatif ilaçlara başvurmadan basit karın egzersizleri, sıvı gıdalar almaya özen göstermelidir. Laksatif ilaçlar bağırsak mukozasını etkilediğinden ve önemli elektrolitlerin kaybı ile sonuçlanan kötü bir klinik tablodur.
Lavman
Kabızlık gibi durumlarda lavmanlara başvuru yapılabilir. Lavmanlara başvurmak çok ağır kabızlık şikayetinde yapılmalıdır. Kabızlıkta kullanılacak lavmanlar arasında boşaltıcı lavmanlar kullanılabilir. Solüsyonun izotonik olmasına dikkat edilmelidir, bunun nedeni bağırsak elekrolit dengesini bozmamasıdır. Lavmandan sonra defekasyona bir süre çıkmamak gerekir. Kabızlık gibi durumlarda yapılabilecek ilaç dışı uygulamalar vücudun dengesini bozmaz kabızlığa iyi gelir.